Có nhiều người mới tìm hiểu về thiền, đang ở ngưỡng căn cơ bản. Hoặc đã theo một phương pháp thiền nào đó, thiền định, thiền quán, thiền Trúc Lâm, thiền Vipassana… mục đích có thể khác nhau, thiền để dưỡng sinh, để chữa bệnh hay để giải thoát. Nhưng rất nhiều người vẫn còn nhiều thắc mắc, nhiều câu hỏi về thiền
- Tôi không dám thiền vì chưa học thiền?
- Phải nắm vững phương pháp thiền rồi mới thiền?
- Phương pháp thiền nào là đúng, hiệu quả và phù hợp nhất cho tôi?
- Tôi đã tìm được phương pháp thiền phù hợp rồi nên không cần thêm phương pháp nào nữa?
- Tôi không biết phương pháp thiền nào tốt nhất?
- Pháp thiền giải thoát cao hơn các pháp thiền khác?
- Vạn vật là ánh sáng, âm thanh vậy thiền ánh sáng âm thanh là cao nhất?
- Thiền vô vi cao hơn thiền còn có sự quan sát?
- Tôi đang thiền Vipassana, nay lại học thiền năng lượng thì có mâu thuẫn không?
- Tôi đang thiền kiểu nhân điện, chuyển sang thiền minh sát có nguy hiểm không?
—-
Bản chất của thiền
Bản chất của thiền là tâm thức. Hành thiền giúp con người đạt được trạng thái tâm thức cao hơn và hòa hợp hơn một cách bền vững.
Vì có chung mục đích, nên các phương pháp thiền bổ sung cho nhau. Không có sự mâu thuẫn giữa các phương pháp thiền mà chỉ có sự mất cân bằng trong tình cảm và sự phán xét trong suy nghĩ của người hành thiền.
Trạng thái tâm thức trong thiền
Nếu trạng thái tâm thức là 2 bờ của con sông thì hành thiền là vượt sông. Có nhiều cách vượt sông, bằng thuyền, bằng cầu, bơi, bay… Sông nhỏ có thể lội qua. Sông lớn như biển một cách hoặc nhiều cách vượt sông phù hợp. Phần lớn người thực hành thiền lâu dài sử dụng nhiều phương pháp thiền khác nhau.
Việc thay đổi liên tục phương pháp thiền trong một khoảng thời gian ngắn thường phản ánh tâm trạng mất cân bằng của người hành thiền như sợ hãi, bất an, mong cầu, chán ghét, nản chí, bồn chồn …
Giống như là một người đang đi trên cầu thì nhảy xuống sông để bơi, rồi đang bơi lại cố gắng trèo lên cầu, thì sẽ loay hoay mãi ở giữa dòng, thậm chí chết đuối. Việc chạy theo cách phương pháp thiền cũng như thay đổi phương pháp thiền liên tục tạo thói quen xấu cho tâm và thậm chí có thể gây hậu quả nguy hiểm.
Pháp thiền là phương tiện – chiếc thuyền qua sông
Việc bám chấp vào một phương pháp thiền nào đó một cách không tự nhiên cũng phản ánh tâm trạng mất cân bằng của người hành thiền như thích thú, sợ hãi, mong cầu…Điều này giống như, sau khi cập bờ sông bên kia, mà vẫn ôm thuyền theo thì không đi tiếp được.
Một khi đã sang được bờ bên kia thì cách thức gì không còn quan trọng. Thậm chí nếu tiếp tục chấp vào cách thức sẽ không tiến bộ được nữa. Người đã làm chủ việc vượt sông có thể hướng dẫn người khác đi theo cách của mình hoặc bất kỳ cách nào phù hợp với người cần sang sông.
Một người dùng cách này sang sông không có nghĩa là cách đó tốt nhất cho người khác hoặc cho chính họ trong tương lai. Không có pháp thiền cao nhất mà chỉ có pháp thiền phù hợp với từng người ở từng thời điểm.
Niết bàn là một trạng thái tâm thức.
Hành thiền chỉ cho phép chúng ta phát triển được trạng thái tâm thức từ trạng thái đang là. Chúng ta đạt được trạng thái niết bàn bởi vì trình độ nhận thức của chúng ta ở đó không phải vì chúng ta muốn điều đó.
Nhận xét
Đăng nhận xét